YKS’ de başarılı olabilmek için belirli bir bilgi birikimi ve yorumlama becerisi gerekli olsa da en önemlisi sınava yönelik bir strateji geliştirmek ve bunu uygulamaktır. Sınav esnasında yapacaklarımızı örneğin hangi dersten başlayacağımızı, soruları okuma hızımızı, süre sıkıntısı çekecek olursak nasıl davranacağımızı, yapamadığımız bir soruyla karşılaştığımızda nasıl bir yol izleyeceğimizi, sınav bittiğinde ne şekilde kontrol edip hangi derse tekrar dönüp bakmamız gerektiğini bilmemiz ve belirlemiş olmamız gerekmektedir. Bu nedenle sınava sayılı gün kalmışken sizinle birkaç öneri paylaşmak istiyoruz.

SINAV ÖNCESİNDE

• Genel tekrarlara öncelik verip eksik konu bırakmamaya ve son 5-10 yılın çıkmış soruları çözülerek ÖSYM tarzı sorulara aşinalık kazanmaya çalışılmalıdır.

• Sınav yaklaşmışken zor kaynaklarla uğraşılmamalıdır çünkü bu kendinize güveninizi ve motivasyonunuzu ciddi oranda düşürecektir. Onun yerine çözebileceğiniz seviyede daha kolay bir kaynaktaki sorular üzerinden konu tekrarlarına ve farklı tarzda daha çok soru görmeye odaklanmalısınız.

• Aralıksız ve dinlenmeden yapılan çalışmalar, bellekte kalıcı yer edinmez ve hızlı unutulur. Bunun yerine günlük ve haftalık çalışma programlarınıza sevdiğiniz aktiviteleri yapmak ve dinlenmek için kısa ama etkili zaman aralıkları koyun.

• Uykunuzun düzenli ve sağlam olması, hem sınava hem de günlük aktivitelere dönüş bilişsel performansınızı artıracaktır. Odaklanmanın önündeki en büyük engel uykusuzluk veya sağlıklı yapılmayan bir uykudur. Bir genç yetişkinin günlük uyku ihtiyacı 7 ile 8 saat arasıdır ve en kaliteli uyku 23:00-06:00 arasındaki süreçtedir. Bu nedenle sadece sınavdan önceki gece değil daha önceki günlerde de uyku düzeni mutlaka ayarlanmalıdır.

• Sınava girecek öğrencinin sakin ve motive kalabilmesi için huzurlu ve destekleyici bir ev ortamının olması da vazgeçilmezdir. Sınava bir hafta kala birlikte yapılan ve sınava ilişkin konuşmalardan kaçınılan aile etkinlikleri, öğrenci üzerinde rahatlatıcı bir etkiye sahip olacaktır.

• Sınavdan önceki son gün deneme çözmek yerine sevdiklerinizle yapılacak rahatlatıcı aktiviteler, hafif tempolu yürüyüşler veya egzersiz, stres seviyesini kontrol altına almayı sağlayacaktır. Uzun süre güneş altında kalmanıza, çok yorulmanıza yahut sakatlanmanıza neden olabilecek etkinliklerden ise kaçınmalısınız.

• Özellikle son hafta arkadaşlarınızla veya sevdiklerinizle bir araya gelindiğinde sınav dışında başka konularla ilgili sohbetler edin. Örneğin sınav sonrasında, yaz tatili için veya üniversiteye başladığınızda neler yapmayı planladığınızı konuşabilirsiniz.

• Yemek düzeninizi bozmamaya, dışarıdan yememeye ve hazır gıda tüketmemeye gayret edin. Sevdiğiniz ve rahatsız etmeyen gıdaları tercih etmekle birlikte akşam yemeklerinin hafif olmasına dikkat edin.

• Sınav öncesinde telefon edip sınav hakkında konuşmak, bilgi ve tavsiye vermek veya iyi dileklerde bulunmak isteyenler olacaktır. Olası bir gerginliğe, motivasyon düşürmeye veya korkutmaya karşı bu telefonları velilerin açması ve görüşmeleri onların yapması daha uygun olacaktır.

• Sınavda yanınızda götüreceğiniz belge ve eşyaları (kimlik, sınav giriş belgesi, su vb.), sınava giderken giyeceklerinizle birlikte önceki gece yatmadan önce hazırlayın. Ayrıca sınava giderken rahat, sıkmayacak ve terletmeyecek kıyafetler tercih edin.

• Sınav sabahı az bile olsa tok tutacak ve midenizi rahatsız etmeyecek bir şeyler yiyin.

• Sınava sizi gerecek, negatif insanlarla değil, rahatlatacak ve sakin insanlarla gidin.

SINAV ESNASINDA

• Sınav gözetmenlerinden yönlendirmeyi aldıktan sonra kitapçığın ön kapağındaki ad-soyad bölümünü doldurmayı ve kitapçık üzerindeki numarayı optiğe kodlamayı unutmayın. Kitapçığı eksik sayfa, basım hatası veya okunmayan soru var mı diye muhakkak kontrol edin.

• Sınavın ilk 15 dakikası stres seviyesinin en yüksek olduğu süredir. Bu süreci ısınma ve alışma süreci olarak düşünüp rahatlamaya çalışın. En nihayetinde orta düzeydeki bir kaygı seviyesi, odaklanmadaki en büyük yardımcınızdır.

• Gireceğiniz sınav da tıpkı TYT kursu içerisinde girdiğiniz birçok defa girdiğiniz denemelere benziyor. Bu sınav deneyimine alışkın olduğunuzu aklınızdan çıkarmayıp, paniğe kapılmayı engelleyin. Sınavın sonucuna değil sınav esnasında neler yapabileceğinize, sınav süresini nasıl en iyi biçimde değerlendirebileceğinize odaklanın.

• Birçok aday sınav başladığı anda birden her şeyi unuttuğunu hisseder. Bu his kaygı nedeniyledir, çok yaygındır fakat geçicidir. Çok kısa bir sürede, birkaç soru çözdükten sonra siz fark etmeden kendiliğinden yok olacaktır.

• Sınav boyunca odağınızı yitirdiğinizi hissettiğinizde, kaygı seviyesi arttığında, yorulduğunuzda veya uykunuz geldiğinde 10-15 saniye nefes egzersizi molası verin. Bu egzersizi burnunuzdan alacağınız derin bir nefesi bir müddet içinizde tuttuktan sonra ağzınızdan yavaşça geri vererek yapabilirsiniz. Ayrıca bunu yaparken vakit kaybetmekten korkmayın. Zira egzersize ayırdığınız süre, odaklanamadığınız için anlayamadığınız bir soruyu 3-4 defa okumaya ayıracağınız süreden daha kısadır.

• Hangi dersten başlayacağınıza, her derse ne kadar süre ayıracağınıza karar vermiş olmalı ve bunu uygulamalısınız. Hız ve tutarlılık dengenizi iyi kurmalısınız: Hızlı fakat bol hatalı bir çözüm tekniği benimsememeniz gerektiği gibi aşırı titiz davranarak her soruda uzun zaman harcayıp süreyi yetiştirememe riskine de girmemelisiniz.

• Sık sık saate bakmak telaşınızı artıracaktır. Onun yerine saate her bölümü bitirdikten sonra bakabilirsiniz.

• Sınava hazırlık süresince belirlediğiniz strateji neyse sınav esnasında da o stratejiden şaşmayın. Hangi testten başlıyorsanız, hangi teste ne kadar süre veriyorsanız sınav esnasında da bu plana ve alışkanlığa sadık kalın. Aksi halde bilişsel verimliliğinizi riske atabilir, zaman sorunu yaşayabilir ve stres düzeyinizin artmasına neden olabilirsiniz.

• Soruları doğru ve anlayarak, soru köklerini dikkatli okuyun. “-dır, değildir, -mamalıdır, olamaz” gibi soru köklerinin altını mutlaka çizerek okuyun.

• Sınav esnasında sadece okuduğunuz soruya yoğunlaşın. Önceki sorunun cevabının doğru mu yanlış mı, sonraki sorunun zor mu kolay mı olduğunu düşünmek, o esnada okuduğunuz soruyu anlamanızı ve çözmenizi engelleyecektir. Bunu yaptığınızı fark ettiğiniz anda yapacağınız 10-15 saniyelik nefes egzersizi yeniden odaklanmanızda yardımcı olur.

• Soruları önyargılı okumayın. Çünkü önyargı ile okuduğunuz soruda, size verilmeyen bilgileri de çıkarır, fazla yorum yapar ve doğru cevaptan uzaklaşırsınız.

• Şıklar üzerinde eleme tekniğini uygulayarak seçenekleri en aza indirin.

• Paragraf sorularında paragrafı okumadan önce soruyu okuyun. Böylece paragrafı okurken neyin cevabını arayacağınızı biliyor olursunuz.

• Uzun paragrafları sorular, ne kadar zor ve zahmetli görünse de genelde kolaydırlar. Zira sorunun cevabı çoğunlukla bu uzun paragrafın içinde bir yerde sizi bekliyordu.

• Sayısal sorularda işlemleri (her ne kadar zihinde yapabiliyor olsanız da) muhakkak kâğıt üzerine yazarak yapın. Bu, hata olasılığını en aza indirecektir.

• Kodlamayı her testten veya her sayfadan sonra değil, olabildiğince her sorudan sonra ve işaretlediğiniz alanla çözdüğünüz alanın aynı olup olmadığını kontrol ederek yapın.

• Her soruya kesinlikle göz atın, bir şans verin. Ancak zor soruyla vakit kaybetmeyin. YKS sorularının %10’u çok kolay, %20’si kolay, %40’ı normal, %20’si zor ve %10’u çok zor seviyededir. Yani soruların %70’i rahatlıkla yapılabilecek düzeydedir. Tüm soruların sadece %30’unu kapsayan zor sorularla uğraşmak yerine, aynı sürede kolay ve normal düzeydeki sorulardan 2 hatta 3 tanesini yapmak çok daha akıllıcadır. Çünkü soruların hepsi aynı puanı getirmektedir.

• İlk etapta çözemediğiniz, zorlandığınız soruları boş bırakıp turlama tekniğini uygulayın. Bu teknik yapabileceğiniz soruları çözdükten sonra zorlandığınız soruları ikinci tura bırakmanızdır. Bu soruları kategorilere ayırıp farklı işaretler koyabilir ve daha kolay çözülebilir olandan çok daha zor olanlara doğru ikinci, üçüncü hatta dördüncü turları yapabilirsiniz.

• Doğru cevabı bulduğunuzdan emin olsanız bile diğer şıklara da muhakkak göz atın. Ayrıca emin olmadığınız soruyu kesinlikle işaretlemeyin.

• Testler arasında birer dakikalık molalar vermek dinlenmenize ve yeniden odaklanmanıza yardımcı olur.

• Yorulduğunuzu hissettiğinizde ses çıkarıp diğer adayların dikkatini dağıtmadan kol, bacak ve kafanızı ufak ufak hareket ettirebilirsiniz. Bu, kan dolaşımınızı düzenleyecek ve konsantrasyonunuzu artıracaktır.

• Sınavdan erken çıkmayın. Erken bitirdiyseniz boş bıraktığınız sorulara bakmak, işaretlediklerinizi kontrol etmek ve düzeltmek için bir sürü vaktiniz var demektir. İşlem hatalarını veya yanlış okumaları bu esnada fark edebilirsiniz. Ancak bariz bir hata yoksa sorulara verdiğiniz cevapları değiştirmekte daha çekingen davranın. Çünkü bir soruya verilen ilk cevabın doğruluk oranı %80 civarındadır.

• TYT’ den sonra insanlarla sınav hakkında konuşmaktan kaçının. Yalnız kalarak dinlenmeye bakın ve AYT’ ye odaklanmak için kendinize zaman verin.

• YKS sonucunuz hayatınızın tek dönüm noktası değildir. Eğitim hayatınıza ve kariyerinize, karşınıza sonradan çıkacak birçok farklı seçeneği değerlendirerek de istediğiniz şekilde yön verebilirsiniz. Bu neden kendinize güveninizi kaybetmeyin. Yapabileceğinizin en iyisi yapmaya odaklanın.