Ergenlik Dönemindeki Öğrencilerde Dikkat Eksikliği ve Dikkat Dağınıklığı
Ergenlik dönemi, birçok değişim ve zorluğun yaşandığı bir dönemdir. Bu dönemdeki öğrenciler, hormonal değişimler, akademik stres, sosyal uyum problemleri gibi birçok faktörden etkilenirler. Bu etkenler, dikkat eksikliği ve dikkat dağınıklığı problemlerini tetikleyebilir veya daha da kötüleştirebilir.
Dikkat Sürelerimiz Neden Kısaldı?
Dikkat süresi, bir şeye odaklanma ve konsantrasyonumuzu sürdürme yeteneğimizdir. Son yıllarda, dikkat sürelerinin genel olarak kısaldığına dair endişeler artmaktadır. Peki, dikkat sürelerimiz neden kısaldı?
Dikkat sürelerini etkileyebilecek birçok faktör vardır:
Teknoloji: Akıllı telefonlar, tabletler ve bilgisayarlar gibi dijital cihazlar, sürekli dikkatimizi çekmeye ve bizi uyarıcılarla bombardımana tutmaya çalışır. Bu durum, beynimizin sürekli yeni bilgilere adapte olmasına ve konsantrasyonumuzu korumanın zorlaşmasına yol açar.
Sosyal medya: Sosyal medya platformları, sürekli yeni içerikler ve bildirimler sunarak dikkatimizi dağıtır. Kısa ve öz bilgiler içeren paylaşımlar, beynimizi uzun metinlere odaklanmaktan alıkoyar. Instagram, tiktok gibi uygulamalarda kısa süreli videoların yaygınlığı, görsel medyanın yaygınlığı, kolay yoldan dopamin elde edişimiz dikkat süremizin kısalmasında en büyük etkenlerden biridir. Günümüzde yazılı medyanın tükenişi, şarkı sürelerinin bile kısalması bunların bir sonucudur.
Bilgi bombardımanı: Günlük hayatımızda maruz kaldığımız bilgi miktarı oldukça fazladır. Haberler, reklamlar, sosyal medya paylaşımları ve diğer kaynaklardan gelen sürekli bilgi akışı, beynimizi yorabilir ve dikkatimizi dağıtabilir.
Uyku eksikliği: Yeterince uyumamak, konsantrasyon zorluğu, dikkat dağınıklığı ve hafıza problemlerine yol açabilir.
Stres: Stres hormonu olan kortizol, beynin hafıza ve öğrenme ile ilgili bölgelerini olumsuz etkileyebilir.
Dikkat Eksikliği ve Dikkat Dağınıklığı Nedir?
Dikkat eksikliği ve dikkat dağınıklığı (DEHB), kişinin dikkatinin kolayca dağılması, konsantre olmada zorlanması ve dürtüsel davranması ile karakterize bir nörogelişimsel bozukluktur. DEHB’nin iki temel tipi vardır:
- Dikkat eksikliği hiperaktivite tipi (DEHB-HA): Dikkat eksikliğinin yanı sıra hiperaktivite ve dürtüsellik de görülen tiptir.
- Dikkat eksikliği predominant tipi (DEHB-DP): Hiperaktivite ve dürtüsellik ön planda olmadan dikkat eksikliğinin görüldüğü tiptir.
Ergenlik Dönemindeki DEHB Belirtileri:
- Dikkatini uzun süre toparlayamamak
- Unutkanlık
- Düşünceleri organize etmede zorlanma
- Talimatları takip etmede zorlanma
- Ders çalışma veya ödev yapma gibi görevlerden kaçınma
- Hayal kurma
- Dikkatini kolayca dağıtma
- Dürtüsel davranma
- Sabırsızlık
- Sık sık öfkelenme
- Sosyal uyum problemleri
DEHB’nin Ergenlik Dönemindeki Etkileri:
DEHB, ergenlik dönemindeki öğrencilerin akademik başarısını, sosyal ilişkilerini ve özgüvenlerini olumsuz etkileyebilir. DEHB’li öğrenciler, derslerde konsantre olmada zorlanabilir, ödevlerini tamamlayamayabilir, sınavlarda düşük notlar alabilir ve arkadaşlarıyla uyum problemleri yaşayabilirler. Bu durum, özgüven eksikliği ve depresyon gibi problemlere yol açabilir.
Dikkat Eksikliğinde Kan Testi Yaptırmanın Önemi
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB), günümüzde yaygın olarak görülen bir nörogelişimsel bozukluktur. DEHB’nin teşhisi, çeşitli yöntemlerle yapılmaktadır. Bu yöntemlerden biri de kan testidir
DEHB’de kan testi ile neler araştırılabilir?
- Demir eksikliği
- Tiroid fonksiyon bozuklukları
- B12 vitamini eksikliği
- D vitamini eksikliği
- Çölyak hastalığı
- Uyku apnesi
- Kan basıncı
- Kan şekeri
- Lipit düzeyleri
DEHB’de kan testi yaptırmak için ne yapmalısınız?
DEHB’de kan testi yaptırmak için bir doktora başvurmanız gerekir. Doktorunuz, gerekli değerlendirmeleri yaptıktan sonra kan testi isteyebilir.
DEHB’ye Yönelik Öneriler:
DEHB’nin tedavisinde ilaç tedavisi ve psikoterapi gibi farklı yöntemler kullanılır. Tedavi yönteminin seçimi, DEHB’nin tipine ve şiddetine göre yapılır.
Ebeveynlere Öneriler:
- Çocuğunuzun DEHB ile ilgili belirtilerini gözlemleyin ve bir uzmana danışın.
- Çocuğunuzun günlük rutin oluşturmasına yardımcı olun.
- Çocuğunuzun ders çalışma ve ödev yapma gibi görevlerini organize etmesine yardımcı olun.
- Çocuğunuzun dikkatini dağıtabilecek unsurları ortadan kaldırın.
- Çocuğunuzun başarısını ödüllendirin.
- Çocuğunuzla açık ve dürüst bir şekilde iletişim kurun.
Öğretmenlere Öneriler:
- DEHB’li öğrencilerin dikkatini çekmek için farklı yöntemler kullanın.
- DEHB’li öğrencilere özel ders çalışma ve ödev yapma imkanları sağlayın.
- DEHB’li öğrencileri sınıfta teşvik edin ve motive edin.
- DEHB’li öğrencilerin aileleriyle iletişim kurun.
DEHB’li Öğrencilere Öneriler:
- Dikkatini dağıtabilecek unsurlardan uzak durun.
- Düzenli bir çalışma programı oluşturun.
- Kısa molalar vererek çalışın.
- Kendinizi ödüllendirin.
- Zorlandığınız konularda yardım almaktan çekinmeyin.
DEHB’nin tedavisinde ilaç tedavisi ve psikoterapi gibi farklı yöntemler kullanılır. Tedavi yönteminin seçimi, DEHB’nin tipine ve şiddetine göre yapılır.
DEHB, erken teşhis ve tedavi ile kontrol altına alınabilecek bir rahatsızlıktır.
Bu broşürde yer alan bilgiler sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için bir uzmana danışmanız önemlidir.
